Groeihormoon houdt je jong en slank
Ons lichaam wordt bestuurd door tientallen hormonen, die geproduceerd worden door verschillende organen. Hormonen bepalen niet alleen hoe je je voelt of wanneer je vruchtbaar bent. Ze regelen ook je hongergevoel, je stressgevoel, je groei, je darmwerking, je temperatuur, je bloeddruk, hoeveel en hoe vaak je plast, je slaap-waakritme en genoeg om de rest van deze pagina te beschrijven.
Niet alle hormonen zijn direct te beïnvloeden. Voor veel hormonen is er een cascade aan veranderingen in andere hormonen en organen nodig, voordat ze zelf veranderen. Toch is er ook een aantal hormonen waarop je wel relatief eenvoudig invloed kan uitoefenen. Groeihormoon is hier een mooi voorbeeld van.
Waar is groeihormoon goed voor?
Groeihormoon wordt geproduceerd door de hypofyse. Het is een hormoon dat letterlijk zorgt voor groei. Het stimuleert de ontwikkeling en vergroting van alle lichaamsweefsels tijdens de groei. Het verhoogt de eiwitproductie, zorgt ervoor dat opgeslagen vetten als energiebron kunnen worden gebruikt en vermindert het gebruikt van koolhydraten als energiebron.
Groeihormoon is onder andere verantwoordelijk voor de groei bij kinderen. Tijdens onze jeugd bepaalt groeihormoon in combinatie met onze genen hoe lang we worden. Groeihormoon is echter belangrijk voor alle leeftijden.
De functies van groeihormoon op een rij
Groeihormoon…
- … vermindert de vetmassa
- … vergroot de spiermassa
- … verbetert de hartfunctie
- … versnelt wondgenezing
- … verbetert sportprestaties
- … heeft een positief effect op de psyche
Groeihormoon wordt ook wel het verjongingshormoon of vetverbrandingshormoon genoemd. Ook wanneer je niet actief bent, zorgt groeihormoon voor vetverbranding. Dus ook wanneer je gewoon zit of slaapt!
Hoe werkt groeihormoon?
Groeihormoon heeft invloed op heel veel lichaamscellen, maar de grootste invloed wordt uitgeoefend op de lever. Groeihormoon stimuleert de lever om het hormoon IGF-1 (insulin-like growth factor-1) te produceren. Veel van de effecten die toegeschreven worden aan groeihormoon zijn eigenlijk effecten van IGF-1.
Naarmate je ouder wordt, daalt de groeihormoonproductie. De vraag is echter, of dit gebeurt doordat je ouder wordt, of doordat je je ouder gedraagt… Ik denk dat het laatste het geval is. “Use it or lose it” is iets wat vaak wordt gezegd. Dit geldt niet alleen voor je hersenen, maar ook voor je spieren. Je lichaam kiest altijd voor overleving en voor dat wat het minste energie kost. Als je ophoudt met tikkertje spelen, omdat je vindt dat je daar te oud voor bent, worden de spieren die je gebruikt voor tikkertje spelen als het ware afgebroken. Ga je op oudere leeftijd met je (klein)kinderen tikkertje spelen, dan is de kans groot dat je een week moet bijkomen van de spierpijn. Maar ben je na je kindertijd altijd tikkertje blijven spelen, dan zul je op je zestigste zonder moeite achter je kleinkinderen aan kunnen rennen.
Boost je groeihormoon productie!
Vier manieren om je groeihormoonproductie te boosten:
- Eet voeding met een lage glycemische waarde (tenzij je duursporter bent). Eenvoudiger gezegd: verminder of elimineer de intake van geraffineerde koolhydraten. Dus geen wit brood, witte pasta, eenvoudige suikers etc. Ze zijn nergens goed voor behalve voor de portemonnee van de verkoper. Geraffineerde koolhydraten zijn funest voor de hormoonhuishouding, doordat ze de insulinespiegel continu hoog houden. Als insuline hoog is, kan groeihormoon niet hoog zijn. Eet in plaats van eenvoudige suikers, voeding met complexe koolhydraten die rijk is aan vezels, vetten, eiwitten, vitamines en mineralen.
- Slaap genoeg. Groeihormoon wordt pulsgewijs afgegeven door de hypofyse. Hoeveel en groeihormoon er wordt geproduceerd en wanneer dat gebeurt, verschilt van persoon tot persoon en van dag tot dag. Er is echter wel één piek die het grootst is en het meest voorspelbaar. Dit is de piek die ongeveer een uur na het in slaap vallen ontstaat. Bijna 50% van de dagelijkse groeihormoonproductie vindt plaats in de derde en vierde slaapfase. Dit zijn de periodes van diepe slaap. Een slaapcyclus bestaat uit vijf slaapfasen en duurt 90 tot 120 minuten. De derde en vierde slaapfase nemen hiervan 15-20% van in beslag. Niet iedere slaapcyclus is hetzelfde. Bij iedere ronde wordt de slaap minder diep. Later in de nacht halen we de diepste slaapfasen vaak niet eens meer. Er komt groeihormoon vrij en je lichaam herstelt zich en doet nieuwe kracht op, mits je slaapt volgens de behoefte en het ritme van je lichaam.
- Sport kort, maar krachtig. De productie van groeihormoon wordt bevorderd door krachttraining en sprinten. Zware intervaltraining, zorgt tot uren na de training voor een enorme toename van groeihormoon.
- Sla eens een maaltijd over. Intermitterend vasten, oftewel 16-24 uur niet eten, zorgt voor een boost in je groeihormoonproductie. Het groeihormoon zorgt ervoor dat opgeslagen vetten gebruikt kunnen worden als energiebron.
De ultieme boost zou zijn: na de lunch niet meer eten, ’s avonds een stevige workout, douchen, naar bed en de volgende dag beginnen met een goed eiwitrijk maal.
Wat doe jij om je groeihormoon productie te stimuleren?
