Natuurlijke tandpasta voor een gezonde en frisse mond

Eva van Zeeland
20 augustus 2015

Op het moment dat ik met dit artikel over natuurlijke tandpasta aan de slag ging, zag ik prompt een vraag over dit topic in de Miss Natural Facebook groep (die overigens zeer levendig is, echt een aanrader om je daar bij aan te melden!). Het onderwerp leeft dus zeker bij jullie. Want bij natuurlijk leven hoort niet alleen goede voeding, maar ook tandpasta. En de reguliere tandpasta’s behoren niet tot de categorie gezond. In de eerste plaats omdat in bijna alle gewone tandpasta’s fluoride zit, maar ook allerlei andere ongezonde of zelfs giftige stoffen. Gelukkig bestaat er ook zoiets als natuurlijke tandpasta en kun je het zelfs zelf maken!

Over fluoride

Ondanks allerlei uitspraken van de overheid en tandheelkundigen dat fluoride alleen maar gunstig is en we er zo’n stralend wit en gezond gebit van krijgen, zijn er inmiddels honderden onderzoeken gedaan waarin fluoride in verband wordt gebracht met aangeboren afwijkingen, hersenbeschadiging, botstoornissen, mentale stoornissen en maagreflux. Verder leidt een te veel aan fluoride tot fluorose, waarbij er witte vlekjes op de tanden komen, brengt fluor het immuunsysteem in de war, versterkt het tumorgroei en onderdrukt de werking van de schildklier. Kortom: fluoride is dus een giftige stof voor het lichaam. In een tube tandpasta zit genoeg fluoride om een klein kind te doden (als het deze helemaal leeg zou eten). In de VS en in Zweden wordt dan ook terecht op de verpakking gewaarschuwd voor fluoride. Gek genoeg is dat nog niet het geval in Nederland.

‘Natuurlijk’ is geen garantie voor gifvrij

Naast fluor tref je in de reguliere merken (en vaak zelfs ook in de meeste natuurlijke merken) andere chemische toevoegingen aan. ‘Natuurlijk’ is helaas ook geen garantie dat er geen andere chemische stoffen in zitten die potentieel gevaarlijk zijn. Lees daarom altijd de ingrediënten! Waar je op kunt letten is bijvoorbeeld:

  • Sodium Lauryl Sulfate (SLS). Dit is een syntetisch schuim-en reinigingsmiddel dat ook wordt gebruikt in schoonmaakmiddelen voor garagevloeren, ontvettingsmiddelen voor motoren en wasmiddelen voor auto’s. Het is nogal een agressief middel. Bij contact met de huid wordt cle vetlaag aangetast, wat kan irritatie en beschadiging van de huid leidt. Het bestand wordt vaak toevoegd omdat het een goedkoop schuimmiddel is. En als tanpasta goed schuimt krijgt men vaak het idee dat het goed reinigt.
  • Kaliumchloride (KCl). Dit is een chemische verbinding van chloor en kalium. Het is een een zout dat in het lichaam voorkomt en een rol speelt bij het reguleren van het kloppen van het hart. Een te hoge concentratie zorgt voor hartkloppingen of hartstilstand. Een te lage concentratie zorgt daarentegen voor een verlaging van de klopsnelheid. Als je er teveel van binnenkrijgt, wat vaak bij kinderen gebeurt, kan het schadelijk zijn.
  • Triclosan. Triclosan is een bacteriedodend middel dat regelmatig in verband wordt gebracht met de toename van ‘superbacteriën’ die resistent zijn tegen antibiotica.
  • Schuurmiddelen die in tandpasta zijn verwerkt kunnen ook schadelijk zijn. Uit onderzoek blijk dat diverse schuurmiddelen en ook korreltjes silica (dat in veel natuurlijke merken voorkomt) zich kunnen ophopen onder het tandvlees waardoor er een ontstekingsreactie kan ontstaan.

Toevoegingen bij natuurlijke merken

Er zijn veel merken op de markt die tandpasta’s aanbieden zonder fluor. Zelf gebruikte ik tot voor kort Lavera, maar deze bleek bij nader inzien ook niet zo’n goede keuze voor mij, omdat hier kunstmatige zoetstoffen, kleur- en smaakstoffen en conserveermiddelen in verwerkt zijn. De tandpasta Aloe Dent  viel daarna ook af aangezien er Saccharine (zoetstof) aan toegevoegd is.

Wat dan wel?

In mijn zoektocht naar echt natuurlijke, pure, tandpasta kwamen deze, tot zover mijn kennis reikt, door de keuring:

  • Urtekram
  • Weleda
  • Dr organic tea tree tandpasta van de Tuinen
  • Himalya, Organique Neem & Pomegranate Toothpaste
  • Verschillende soorten kleitandpasta van Argiletz

Er zullen er overigens ongetwijfeld meer zijn. Weet jij er een of meerdere, deel dat dan onderaan dit artikel!


Zelf natuurlijke tandpasta maken

Het lag, voor mij althans, niet voor de hand maar zelf maken van tandpasta blijkt in de praktijk ook een goede en gemakkelijke optie te zijn. Wil jij het ook eens proberen? Zo maak je je eigen natuurlijke tandpasta:

  • Neem een  beetje natrium bicarbonaat/bakpoeder of zuiveringszout, doe er wat vloeibaar gemaakte kokosvet/olie bij en eventueel een druppeltje tea tree olie of pepermuntolie (niet te veel!). De verhouding die je kunt aanhouden is: 30% kokosolie, 70% bicarbonaat en 1 druppel etherische olie. Bewaar de tandpasta in een glazen potje met deksel. Kokosolie zou tandcariës voor een groot deel kunnen voorkomen.  Kokosolie is antibacterieel, antiviraal en anti-schimmel. Natrium bicarbonaat is alkalisch en neutraliseert de zuren in je mond die vaak de oorzaak zijn van tandbederf. Het is een goedkope en gezonde optie, die  voor meer doeleinden is in te zetten, zoals bijvoorbeeld deodorant. Paradontax gebruikt bicarbonaat ook als basis voor de tandpasta.
  • Probiotica helpt ook. Dit is een tip van collega redactrice Jenaida van Wijk- Cicilia. Tandpasta is namelijk gewoon een schuurmiddel met een lekker geurtje. Met probiotica hou je je mondflora optimaal. Je kunt ermee spoelen en dan doorslikken. Eventuele aanslag poets je gewoon met een tandenborstel weg. Eventueel kun je nog op een muntblaadje kauwen voor de geur.
  • Je kunt ook je tanden inwrijven met salie: een borstel, whitener en een frisse adem in een.
  • Een ander recept is: 1 deel zeezout en 2 delen potassium alum. Ik doe aan Kundalini yoga en deze natuurlijke tandpasta hoort bij de kundalini lifestyle. Potassium alum is een aluminium zout (heel wat anders dan de chemische aluminium) die wordt gebruikt in de Ayurveda. Het houdt het tandvlees gezond en remt de groei van bacteriën.



Tips voor een gezond gebit

Een gezond gebit houd en krijg je natuurlijk niet alleen door poetsen en flossen. Je zou ook het volgende eens kunnen proberen:

  • Tong schrapen/reinigen. Niet echt een fijn werkje maar na een tijdje schijnt het te wennen. Door consequent het tongbeslag weg te halen, verwijder je de  bacteriën die voor een vieze adem zorgen. Dit doe je met een tandenborstel of een speciale tongschraper.
  • Oil-pulling, een gebruik uit de Ayurveda. Het betekent het trekken van (sesam, zonnebloem of kokos-)olie tussen je tanden en in de gehele mond. Je neemt een soeplepel olie in de mond en begint dan de mond te spoelen met de olie, waarbij je de olie gedurende 15/20 minuten voortdurend je mondholte rond zuigt en trekt en  zuigt. Daarna spuug je het uit (niet doorslikken, want dan slik je de gifstoffen in). Het zorgt voor een verhoging van de stofwisseling waardoor je lichaam sneller en beter gifstoffen elimineert die via de slijmvliezen in het speeksel belanden. Dit speeksel vermengt zich met de olie en verlaat bij het uitspoelen lichaam. Je tanden worden naar verloop van tijd witter, ontstekingen verdwijnen en zelfs ziekten andere ziekten zouden ermee genezen kunnen worden.
  • En als laatste maar natuurlijk o zo belangrijke: eet zoveel mogelijke suikervrij.

Hoe en waarmee poets jij je tanden?