Spiritueel Daten

Het is bijna zomer: we zien de zon weer regelmatig en de temperatuur is aangenaam. De natuur is op haar best. Alles staat in bloei en als je een eigen moestuin hebt, dan kun je nu volop oogsten. Dieren hebben inmiddels hun zomervacht, zodat ze minder last van de warmte hebben.

De wereld om ons heen wordt warmer en net als de natuur keren wij als mens meer (letterlijk en figuurlijk) naar buiten in deze periode van het jaar. Door het eten van verkoelend voedsel kunnen we dit proces een handje helpen en blijft ons lichaam lekker koel in de zomer, zodat we minder last van de warmte hebben!

Je lichaam koelen van binnenuit

Nu het aan de buitenkant warmer wordt, moeten wij de koelte ergens anders vandaan halen. Een t-shirtje, korte broek en slippers kunnen daarbij helpen, maar we kunnen de koelte ook van binnenuit creëren. Bepaalde voedingsmiddelen zorgen namelijk voor verkoeling.

Verkoelend voedsel helpt het lichaam tot rust te brengen, bouwt het lichaam op en houdt je, zoals de naam al doet vermoeden, koel.

Alleen als je een kouwelijk type bent, zul je vaak meer behoefte hebben aan verwarmende producten. Ben je warmbloedig, dan is je behoefte aan verkoelende voedingsmiddelen groter. Daarnaast hangt de behoefte ook af van je conditie op dat moment, het weer en het seizoen. ‘s Winters hebben we meer zin in een lekkere stevige stamppot, stoofschotel of dikke maaltijdsoep, terwijl ’s zomers fruit, een maaltijdsalade of rauwkost vaak de voorkeur heeft.

Welke groenten en fruit zijn verkoelend?

Groenten die snel geoogst zijn bevatten veel water, waardoor ze verkoelend werken. Verkoelende groenten zijn onder meer bladgroenten en komkommer, dus de groenten die veel water bevatten. Groenten die vorstbestendig zijn, zijn over het algemeen verwarmend.

Wat fruitsoorten betreft, is de sinaasappel een goed voorbeeld van verkoelend voedsel. Als regel kun je aanhouden dat producten die veel zon nodig hebben om te groeien verkoelender zijn dan producten die in een koeler klimaat kunnen groeien.

Chinese voedingsleer, Yin en Yang

In China is het thermische effect van voeding al duizenden jaren bekend. In de Chinese voedingsleer gaat het niet zo zeer om calorieën, maar zijn de voedingsmiddelen ingedeeld naar hun thermische werking. Er zijn hete, warme, neutrale, verfrissende en koude voedingsmiddelen.

Verkoelende producten brengen onze organen tot rust en verkoelen het lichaam. Verwarmende producten brengen onze organen in beweging, zetten (afval)stoffen om in andere producten en verwarmen ons lichaam. Binnen de Chinese voedingsleer spreekt men ook wel van ‘yin’, waarmee men doelt op kou, en  ‘yang’, waarmee men doelt op warm. Wanneer je in de zomer (wat yang is), veel yang (verwarmende) voedingsmiddelen eet, raak je uit balans.

Verkoelend voedsel voor de zomer

Welke voedingsmiddelen hebben een verkoelende werking?

Groenten

(Zure) augurk, spruiten, zuurkool, andijvie, artisjok, cichorei, sla, olijf, paardebloem, pastinaak, rode biet, asperge, aubergine, avocado, bloemkool, broccoli, champignon, Chinese kool, courgette, paprika, selderij, schorseneer, spinazie, Mungboonspruiten, tomaat, veldzuring, koolraap, radijs, ramanas, algen, iziki, kombu, nori, wakame.

Kruiden en specerijen

Salie, dragon, Agar-agar, miso, sojasaus, zout.

Fruit

Aalbes, aardbei, ananas, appel, appelmoes, blauwe bosbes, braambes, kruisbes, morrel, sinaasappel, vossebes, grapefruit, vlierbes, honingmeloen, papaja, peer, citroen, kiwi, rabarber, banaan, mango, watermeloen.

Noten, zaden en granen

Cashewnoot, zonnebloempit, tarwe, rogge, brood gerst.

Dierlijke producten

De meeste soorten zijn verwarmend maar eend, gans, kalkoen, haas, kaviaar, oester en inktvis schijnen verkoelend te werken. Neem kleine hoeveelheden en kies voor duurzame producen die hormoon- en antibioticum vrij zijn.

Zuivel

Koeienmelk, jonge kaas, kefir, kwark, zure melk en yoghurt.

Meer weten?

Meer weten over de verkoelende en/of verwarmende effecten van voeding? Collega Ilse schreef al eerder over verwarmende voeding en daarnaast is het boek ‘Voeding volgens de vijf elementen‘ van Barbara Temelie zeker aan te raden. Dit is een inleiding in de Traditionele Chinese voedingsleer.

In het receptenboek Summer Food staan 50 heerlijke suikervrije zomerrecepten!

Hoe houd jij jezelf koel deze zomer?