De geneeskracht van Tijm + Recepten met Tijm

Eva van Zeeland
30 november 2021

Thymus Vulgaris of de Thymus Serpyllum zijn zeer veelzijdige plantjes, niet alleen vanwege hun smaak en hun aromatische geuren maar ook voor de geneeskrachtige werking. Zo worden van de bloemen en blaadjes thee, aftreksels, kompressen en siropen gemaakt. Ook in de zeepindustrie wordt tijm veelvuldig gebruikt en in diverse likeuren is tijm één van de ingrediënten. De zoetige aromatische smaak doet het ook heel goed in sauzen, maar ook bij groenten, vis en vlees.

Wat zit er in Tijm?

Tijm bevat de stof tymol, dit is goed voor onze luchtwegen en helpt tegen het hoesten. Denk hierbij aan de tijmsiroop. Verder zit er in tijm:

  • Serpyline (bitterstof)
  • Vitamine C
  • Calcium
  • IJzer
  • Labiatine zuur
  • Apigenine
  • Luteoline
  • Looizuur
  • Cafeïnezuur
  • Naringenine
  • Thymonine

De Thymus Vulgaris is een altijd groen blijvende geurende half heester die rond de Middelandse zee groeit. In ons land groeit de Thymus Serpyllum, dit is een kleiner soort. Deze wilde tijm groeit op zonnige grasvlakten en op de hei. Tijm kunnen we zowel vers als gedroogd gebruiken.

Medicinaal gebruik

Tijm werd al door de Romeinen als geneeskrachtig kruid gebruikt tegen reumatiek, verlamming, kolieken en zenuwzwakten. Ook werd het in de oudheid veel toegepast bij hersenziekten. Ook zou tijm positieve werking hebben op de manlijke en vrouwelijke geslachtsorganen. Het is bloedzuiverend, maagversterkend en griep bestrijdend. Zo activeert tijm ook de thymusklier, die zich achter het hart bevindt.

Tijm kan je op allerlei manieren gebruiken, als een siroop, kompressen, stoombad, smeersel maar ook als thee.

Tijm helpt bij en is:

  • Slijmoplossend
  • Ontsmet
  • Antiseptisch
  • Verwijdt bronchiën
  • Kinkhoest
  • Schimmelwerend
  • Krampwerend
  • Tegen katers
  • Bevordert de spijsvertering
  • Slapeloosheid
  • Spierpijn
  • Bloedsomloop
  • Stimuleert aanmaak van witte bloedlichaampjes
  • Versterkt het afweersysteem.
  • Helpt bij urineweg problemen
  • Activeert vetverbranding
  • Verkoudheid
  • Keelpijn
  • Ontstoken tandvlees
  • Ingewanden
  • Worminfecties
  • Kou op de borst
  • Blaasontsteking
  • Winderigheid
  • Kolieken
  • Candida 

Tijmsiroop

Bij een verkoudheid of bronchitis lost tijmsiroop het slijm in de luchtwegen op. Maar een tijmsiroop is niet alleen voor een verkoudheid of hoest, het versterkt het afweersysteem en werkt antiseptisch bij urineweginfecties en helpt bij krampen van de darmen. Ook bij astma, bronchitis, kinkhoest en pseudokroep zorgt een tijmsiroop voor verlichting.

Thee van verse Tijm

Thee van verse tijm kalmeert de maag en helpt bij darmkrampen, winderigheid en diarree. Het kalmeert het zenuwstelsel en geeft rust tijdens stress periodes. Ook bij misselijkheid kan tijm thee verlichting geven. Gorgelen van afgekoelde tijm thee is verzachtend voor keelpijn. Bij verstopte bijholten en neus geeft stomen boven een kom met heet water met daarin een paar druppels tijm olie verlichting. Spoel eens bij een tandvleesinfectie of het trekken van een tanden en kiezen met afgekoelde tijm thee.

Tijm massage olie

Niet alleen inwendig kan tijm veel doen voor onze gezondheid, ook uitwendig heeft tijm zich bewezen. Zo kan je door een aftreksel van tijm met een etherische olie (bv kamille) een massageolie maken die verlichting geeft bij hoofdpijn. Masseer de olie op de slapen, de nek en het voorhoofd en de hoofdpijn zal verminderen. Meng je het tijmaftreksel met een etherische olie van tea tree dan werkt dit weer erg goed bij een voetschimmel, maar ook bij huidblaasjes, zonneallergie of andere huidirritaties.

Kompres van Tijm

Een kompres met een aftreksel van tijm is rustgevend en genezend bij brandwonden, eczeem, abcessen, schimmelinfecties, wratten, ontstekingen of kneuzingen. De jeuk bij de blaasjes van waterpokken vermindert door het in te smeren met een aftreksel van tijm met een paar druppels etherische olie (eucalyptus of munt).

Een massageolie op basis van tijm olie en een etherische olie is een weldaad voor je huid. Het is verzachtend bij reumatische pijnen, spierpijn, oedeem en sportletsels. Maar de borst insmeren met tijm olie en een etherisch olie van Eucalyptus geeft meer lucht bij een verstopte neus of een vastzittende hoest.

Recept voor Tijmsiroop

Wat heb je nodig:

  • 150 gram verse tijm
  • 200 gram honing
  • 7 dl water

Hoe maak je de siroop:

  1. Was de tijm en kook deze in kokend water tenminste 15 minuten.
  2. Zeef de tijm sap in een andere pan, doe er de honing bij en laat dit nog eens 15 minuten zachtjes koken op een laag vuur.
  3. Als de siroop nog niet dik genoeg is dan nog wat langer laten inkoken.
  4. Giet de siroop in voorverwarmde steriele donkere flessen.
  5. Sluit de flessen pas na het afkoelen en bewaar ze op een koele, donkere plaats. 

Recept voor Tijmtinctuur

Wat heb je nodig:

  • 200 gram gedroogde of verse tijm
  • 2,5 dl 30% heldere alcohol
  • 7,5 dl water

Hoe maak je de tinctuur:

  1. Hak de kruiden fijn en doe deze in een grote pot met de alcohol en water.
  2. Sluit deze pot goed af en zet hem op een warme en donkere plaats.
  3. Elke 2 of 3 dagen goed schudden en zeker 14 dagen laten staan.
  4. Zeven en in donkere glazen flessen gieten. Donker bewaren.

Recept voor Tijmzalf 

Wat heb je nodig:

  • 2 dl medicinale olie
  • 25 gram bijenwas
  • 8 druppels tijmtinctuur
  • Eventueel nog wat druppels etherische olie

Hoe maak je de zalf:

  1. Breng een pan met water aan de kook en zet het vuur lager, plaats hierboven een kleinere pan of schaal en giet daar de olie in.
  2. Verwarm de olie en doe de bijenwas in kleine hoeveelheden al roerend bij.
  3. Blijf roeren totdat het helemaal gesmolten is.
  4. Haal de schaal uit de pan en zet deze in een pan met koud water.
  5. Blijf roeren totdat het mengsel afkoelt, anders gaat het schiften. Tijdens het afkoelen zal de crème dikker worden.
  6. Voeg de tijmtinctuur toe en blijf roeren totdat het helemaal afgekoeld is.
  7. Schep de crème in gesteriliseerde donkere glazen potten.
  8. Zet de potten op een donkere en koele plaats.

Nog 5 tips met tijm:

  1. Voor een jeukende hoofdhuid geeft een haarspoelmiddel op basis van tijm en rozemarijn verlichting. Kook de tijm en rozemarijn in ruim water een half uur, zeef het water en bewaar het haarspoelmiddel in een donkere glazen fles.
  2. Bij het doorkomen van tandjes of kiezen van kleine kinderen kan insmeren met tijmolie verzachtend werken.
  3. Doe eens wat takjes tijm bij de ongeschilde aardappels, ze zullen minder snel uitlopen en schimmels. Ze zijn op deze manier langer houdbaar.
  4. Maak eens een bouquet garni van tijm, peterselie en laurier en doe dit in de bouillon.
  5. Voor de tincturen/siropen/thee gebruiken we alle jonge vertakkingen. Snij niet in het houtige gedeelte, de plant loopt dan niet meer uit. Lavendel en tijm passen heel goed bij elkaar in de border, deze soorten versterken elkaars werking.

 Waarvoor ga jij tijm gebruiken?

Bewaren