De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers
In het boek ‘De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers’ zijn de schrijvers Yvonne van den Berg en Martine Botermans op onderzoek uitgegaan over wat er waar is van wat er wordt beweerd over E-nummers.
Het boek bevat informatie over de (on)schadelijkheid van E-nummers, gebaseerd op wetenschappelijke literatuur. De schrijvers willen met dit boek op een objectieve manier informeren over de gevolgen van E-nummers voor de gezondheid.
Ik mocht het boek lezen voor Miss Natural en het een kritische review geven. En we geven maar liefst 5 exemplaren weg!
‘De veiligheid en schadelijkheid van E nummers‘ heeft een duidelijke opbouw. Zo worden de E-nummers ingedeeld in de volgende categorieën:
- Zoetstoffen
- Vitamines
- Azo-kleurstoffen
- Glutamaat
- Karmijn
- Histamine-vrijmakers
- Glycine
Iedere categorie begint met een korte inleiding, waarna wordt aangegeven welke E-nummers in de betreffende categorie door de schrijvers zijn onderzocht. Per onderzocht E-nummer staat aangegeven wat de functie en de oorsprong is, in welke producten het E-nummer wordt gebruikt en wat de aanvaardbare dagelijkse inname is. Ook geven de schrijvers aan wat de gezondheidsrisico’s zijn en wat hun oordeel is over het E-nummer na bestudering van wetenschappelijke literatuur.
Enkele E-nummers uitgelicht
Ik heb het boek ‘De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers’ erg kritisch gelezen voor deze recensie. En alhoewel ik vind dat de schrijvers Yvonne van den Berg en Martine Botermans het boek mooi hebben opgebouwd en veel E-nummers juist hebben beschreven en beoordeeld aan de hand van wetenschappelijk onderzoek, heb ik toch enige kanttekeningen. Daarom wil ik een tweetal E-nummers uit het boek hier graag uitlichten: Aspartaam (E951) en Mononatriumglutamaat (E621).
Aspartaam (E951)
Binnen de categorie zoetstoffen kan uiteraard de controversiële zoetstof aspartaam niet ontbreken. Aspartaam staat al jaren in kwaad daglicht en wordt geassocieerd met allerlei gezondheidsklachten, zoals schade aan het zenuwstelsel, hoofdpijn, migraine, darmaandoeningen, hyperactiviteit, misselijkheid en aspartaam zou zelfs kankerverwekkend zijn.
De Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) die onderzoek doet naar de veiligheid van E-nummers, doet momenteel een herevaluatie naar de veiligheid van aspartaam. Deze herevaluatie was aanvankelijk in 2020 gepland. De aanleiding is dat verschillende wetenschappelijke studies de veiligheid van aspartaam in twijfel trekken. Zo wijst een onderzoek op een mogelijk verband tussen aspartaam en vroeggeboorten en een ander onderzoek suggereert dat er een verhoogd risico op kanker bestaat. De ESFA is door de Europese Commissie gevraagd het onderzoek naar de veiligheid van aspartaam vervroegd uit te voeren.
In januari 2013 heeft de EFSA de eerste resultaten bekend gemaakt van deze herevaluatie. Aan de hand van deze resultaten concludeert de EFSA dat aspartaam veilig is bij de huidige aanvaardbare dagelijkse inname. De EFSA zou in mei 2013 met de definitieve resultaten komen, maar dit is uitgesteld naar november 2013. De EFSA kreeg namelijk veel kritiek van onafhankelijke experts omdat de EFSA bevooroordeeld zou zijn en sterk onder invloed zou staan van de voedingsmiddelenindustrie.
Het boek ‘De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers’ oordeelt letterlijk over aspartaam: “Er is geen bewijs is om te suggereren dat de consumptie van voedingsmiddelen met aspartaam een gevaar voor de gezondheid kunnen leveren of dat er een verband bestaat met betrekking op het ontstaan van kanker. Tevens is er geen link tussen aspartaam en schade aan het zenuwstelsel, verandering van het gedrag, toename van het hongergevoel en genotoxiciteit. Wereldwijd, zo gaat het oordeel verder, hebben meer dan negentig landen en veel wetenschappelijke adviesorganisaties waaronder de WHO (wereldgezondheidsorganisatie) aspartaam veilig ondervonden.”
Het lijkt mij iets te stellig om te zeggen dat er geen bewijs is dat aspartaam schadelijk voor de gezondheid kan zijn. Miss Natural heeft dan ook bij de uitgever van het boek aangegeven het hier niet mee eens te zijn. Gelukkig kon men zich hierin vinden en in de volgende druk zal dit, op aanraden van Miss Natural, worden aangepast
Mononatriumglutamaat (E621)
Nog een E-nummer waarover veel discussie bestaat is, is de smaakversterker mononatriumglutamaat ofwel E621. Er zijn bronnen die vermelden dat het een neurotoxische stof is dat de neuronen (zenuwcellen) in de hersenen kan aantasten. Andere gezondheidsklachten die worden gemeld zijn onder andere darmklachten, benauwdheid, slapeloosheid, hartkloppingen, hoofdpijn, misselijkheid.
Het oordeel van het boek is: “Tot nu toe is er geen sterk wetenschappelijk bewijs voor de negatieve effecten van dit additief op de gezondheid. Glutamaat kan dus door de overgrote meerderheid van de consumenten veilig worden geconsumeerd.”
Er zijn veel tegenstrijdige berichten over E621, daarom kan ik me voorstellen dat het lastig is om te bepalen wat nu daarvan waar is. Maar de laatste zin in het oordeel, waarin wordt gesteld dat glutamaat dus door de overgrote meerderheid van de consumenten veilig kan worden geconsumeerd, vind ik nogal een stellige uitspraak. Er is volgens de schrijvers geen sterk wetenschappelijk bewijs voor de negatieve effecten van mononatriumglutamaat, anderzijds is er ook geen bewijs dat er geen negatieve effecten zijn. Gelukkig wordt ook hier in de volgende druk een aantekening van gemaakt!
Conclusie
Een van de conclusies van de schrijvers is: “Hoewel E-nummers aan veel producten worden toegevoegd, is de daadwerkelijke hoeveelheid E-nummers die wij als additief via onze voeding binnenkrijgen beperkt. Het is in de meeste gevallen dan ook onwaarschijnlijk dat er klachten zullen ontstaan na het nuttigen van producten met E-nummers”.
Het lijkt mij waarschijnlijker dat, juist doordat aan zo veel producten E-nummers zijn toegevoegd, je wél grote hoeveelheden E-nummers kunt binnenkrijgen via je voeding. Daarnaast zou ik niet durven concluderen dat het in de meeste gevallen onwaarschijnlijk is dat er klachten ontstaan na het nuttigen van producten met E-nummers. Dit is namelijk niet volledig te onderzoeken en er zijn van bepaalde E-nummers wel degelijk klachten bekend.
Verder concluderen de schrijvers dat alle additieven in de EU moeten worden goedgekeurd door de EFSA voordat ze een E-nummer krijgen. Alle E-nummers zijn dus door de Europese overheid gecontroleerd en veilig bevonden. Additieven worden inderdaad eerst uitgebreid onderzocht door de EFSA of ze veilig zijn, voordat ze een E-nummer krijgen. Toch blijft van veel E-nummers onduidelijk wat de effecten zijn op de gezondheid. E-nummers worden uitvoerig getest, maar deze tests zijn niet altijd sluitend. Daarnaast zijn er geluiden dat de EFSA onder invloed staat van de voedingsmiddelenindustrie en dan rijst de vraag hoe onafhankelijk de EFSA dan eigenlijk is.
Het boek is makkelijk leesbaar en heeft een duidelijke structuur. Er staat veel informatie in over de belangrijkste E-nummers. Aan het eind van het boek staat een overzicht van E-nummers die zijn toegestaan in biologische producten en een lijst met E-nummers van (mogelijk) dierlijke oorsprong. Deze laatste is handig als je vegetariër bent. Ook staat er een overzicht in van de E-nummers op naam in alfabetische volgorde en op nummer.
Het boek rekent af met volgens de schrijvers onwaarheden en onvoldoende wetenschappelijk bewezen beweringen over E-nummers. Ik vind echter dat de schrijvers bepaalde E-nummers, zoals hierboven beschreven, onterecht als onschadelijk bestempelen na bestudering van wetenschappelijke literatuur, terwijl dit naar mijn mening niet altijd zo stellig kan worden beweerd.
Win het boek ‘De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers’
Miss Natural mag 5 exemplaren weggeven van ‘De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers’ van Yvonne van den Berg en Martine Botermans. Wil jij kans maken? Laat dan onder dit artikel in een reactie weten waarom jij het boek wil lezen en wie weet ligt het dan binnenkort bij jou in de brievenbus!
Waarom wil jij ‘De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers’ lezen?
De 5 winnaars zijn geworden:
Carolien, Evelien van de B., Mitze, Chantal S. en Marie-José T. Gefeliciteerd! Jullie krijgen het boek ‘De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers’ toegestuurd.