In vroeger tijden aten mensen wel “natuurlijk” maar waren er ook veel tekorten, gebreken en slechtere hygiëne. Voedingsgewoontes hebben zich ontwikkeld en waren afhankelijk van woon- en sociale omstandigheden.
Op het platteland was meer voedsel voorhanden, de eerste steden werden dan ook aan waterwegen (rivieren) gebouwd omdat op die manier nog redelijk snel vers voedsel daarheen vervoerd kon worden. Wie kent de uitdrukking: Hoe dichter bij Dordt, hoe rotter het wordt?
Die uitdrukking vind waarschijnlijk zijn herkomst door de vervoersproblemen, vooral bij vers voedsel. Want wie vanaf de goed bezeilbare brede stromen naar Dordrecht kwam, kon bij de stad rekenen op heel wat tegenstroom. En dat hield weer oponthoud en kosten in, want sleepboten sleepten de zeilschepen de Rijn op. Het naderen van Dordrecht betekende dus altijd tegenslag: vastlopen of vergaan of tijdverlies of hoge kosten. Door rottende producten onder andere!
Men voedde zich met hetgeen voorhanden was en betaalbaar
Variatie in het menu was een luxe die de meeste mensen zich niet konden veroorloven. In de 19e eeuw at het gewone volk voornamelijk (rogge)brood, knollen, uien, peulvruchten en soms wat vlees. De welgestelde mensen aten ook nog wel gevogelte en soms witbrood. Jacht was iets voor de rijken, stropers waren er ook.
De oorsprong van nestkastjes ligt niet in onze diervriendelijkheid, maar was een manier om eitjes en jonge vogeltjes op het menu te zetten.
Geen wonder dat ons lichaam geleerd heeft zuinig met voedsel om te gaan, juist degenen die dat vermogen hadden, overleefden. Tegenwoordig werkt dat juist tegen je.
Obstipatie bij de rijke klasse door gebrek aan vezels
Voedingsgewoontes ontwikkelden zich echter ook niet altijd gunstig.* De rijkere klasse at vaak witbrood en weerde prei en uien vanwege de onwelriekende bijverschijnselen. Men had de voorkeur voor “licht verteerbaar voedsel”. Echter, indigestie en obstipatie kwamen daar ook meer voor. Erover praten was uit den boze. Ene Jukes beschrijft in 1831 een sterfgeval van een jong meisje, zo delicaat dat zij zelfs voor haar moeder haar lichamelijke nood verzweeg. Bij sectie werd een ‘grote verkalkte massa’ aangetroffen waaruit bleek dat zij in geen maanden had gepoept.
Het volk had geen last van indigestie
Zij aten vooral die vezelrijke knollen en peulvruchten. Ook nu hoor ik nog wel dat mensen bang zijn om bruine bonen, uien en erwtensoep te eten. En bij buikloop kiest men voor thee met een beschuitje. Het belang van vezels, wordt door echter de geschiedenis wel bevestigd.
Juist vezels eten bij buikloop
Bij buikloop zorgen vezels in de voeding juist voor een sponswerking (vezels trekken vocht naar zich toe) waardoor de ontlasting wat indikt. En door die vochtaanzuigende werking zorgen ze er –in normale omstandigheden- ook voor dat ontlasting smeuïg blijft en de darmen vlot kan passeren. Zo krijgen schadelijke stoffen ook minder kans om op je darmen in te werken (dat kan oorzaak zijn van darmkanker).
Eet dagelijks voldoend vezels
Vezelrijk eten is vaak een kwestie van wennen, als je het niet gewoon bent, bouw het dan op en geef je darmen even de tijd. Daarna vind je volkorenbrood waarschijnlijk écht lekkerder en er zijn zulke mooie recepten met peulvruchten! En wist je trouwens dat ook een gewone, gekookte aardappel veel vezels bevat? Nog meer dan zilvervliesrijst.
Samenspel van micronutriënten en vezels
Kies echter niet voor vezelvervangers in voeding, zoals “witbrood met vezels” en “vezelrijke pasta” waar eerst vezels uitgehaald zijn en andere vezels toegevoegd worden. Op de site van Foodwatch kun je hier meer over lezen: Het is mogelijk juist het samenspel aan micronutriënten en vezels dat leidt tot de gezondheidsbevorderende effecten van vezelrijke voeding. Iets wat veel consumenten niet weten. Producenten als Honig laten consumenten hierover dan ook graag in de waan. Helaas laat ook de wetgeving in de huidige situatie ruimte om dergelijke vezels toch onder de noemer “voedingsvezel” aan producten toe te voegen. Als je het boek “Beter met voeding” gelezen hebt kun je dit ook helemaal plaatsen.
Dus: eet volop vezels en eet als een “Miss Natural”.
Eet jij voldoende vezels?
