Morgen, op vrijdag 25 april 2014, vindt de tweede editie van het Koningsontbijt plaats, waar naar verwachting ruim één miljoen kinderen aan mee zullen doen. Een uitgesproken kans voor voedselmerken zoals Venz, Nutella en Calvé om reclame te maken voor hun (veelal onverantwoorde) producten. Onder het mom van voorlichting dringen voedselproducten de scholen binnen, wat normaliter volgens de Reclamecode voor Voedingsmiddelen niet mag. Een slechte zaak, vindt foodwatch. Maar ook het Voedingscentrum geeft aan dat het Koningsontbijt, dat op veel basisscholen wordt georganiseerd voorafgaand aan de Koningsspelen, geen goed voorbeeld is. “Het is de bedoeling dat de kinderen een gezonde sportdag hebben, maar ’s ochtends krijgen ze eten voorgeschoteld dat vol zit met suiker”, zegt directeur Felix Cohen gisteren in het Algemeen Dagblad.
Nationaal Schoolontbijt
De belangen van de voedselindustrie en van educatie verschillen fundamenteel van elkaar. foodwatch wil dan ook een wet die reclame van de voedselindustrie – ook onder het mom van voorlichting – op scholen weert.
Vorig jaar uitte foodwatch haar kritiek op het Nationaal Schoolontbijt, geïnitieerd door het Voorlichtingsbureau Brood. Ook daar bepaalden sponsorende voedselbedrijven de inhoud van de ontbijtpakketten. Het resultaat was dat de ontbijttafels vol stonden met te zoete, te zoute en te vette producten. Groente en fruit werd niet aangeboden, terwijl kinderen juist daar te weinig van eten. De organisatoren van het Nationaal Schoolontbijt, maar ook het Voedingscentrum dat het ontbijt ondersteunde, hebben de kritiek van foodwatch serieus genomen. Dit jaar zullen er tijdens dit evenement dan ook geen onverantwoorde producten op tafel staan en zijn er minder mogelijkheden voor voedselproducenten om reclame te maken.
Voedingscentrum: een schadelijk ontbijt
Het Koningsontbijt, geïnitieerd door supermarktketen Jumbo, heeft zich de kritiek van foodwatch minder aangetrokken. Er mag dan wel groente en fruit op tafel staan, maar het merendeel van het broodbeleg is nog steeds te zoet of te vet. Dit illustreert opnieuw het feit dat wie betaalt, bepaalt. Voorbeelden zijn Venz hagelslag, Nutella chocoladepasta en Calvé pindakaas. Het aanbod laat zo te wensen over, dat het Voedingscentrum geen goedkeuring aan het ontbijt verstrekt. “Wij noemen het een ongezond ontbijt dat schadelijk is voor de strijd tegen kinderobesitas“, aldus Felix Cohen. foodwatch sluit zich bij deze uitspraak aan.
Kinderen zijn klanten van de toekomst
Scholen staan hoog op het verlanglijstje van voedselproducenten. Kinderen zijn namelijk een belangrijke doelgroep. Ze beslaan drie markten in één: ze zijn zelf consumenten, ze beïnvloeden op grote schaal de gezinsaankopen (ter waarde van 2 miljard in 2008) en bedrijven zien in kinderen een langetermijnpotentieel. Hoe jonger kinderen een merk- en smaakvoorkeur ontwikkelen, hoe groter de kans dat ze die voorkeur hun leven lang houden. Dan zijn ze letterlijk de klanten van de toekomst. Juist die potentiële langetermijnrelatie maakt kinderen voor de voedselindustrie zo interessant.
Klantenbinding vs educatie
Binnen de schoolmuren zouden kinderen beschermd moeten worden tegen de reclame die buiten de schoolmuren al zo prominent aanwezig is, vindt foodwatch. Maar het koningsontbijt zorgt ervoor dat voedselbedrijven jonge kinderen op school toch kunnen bereiken onder het mom van ‘voorlichting’. “We moeten voorkomen dat bedrijven zich bezighouden met de voorlichting over gezonde voeding. Zij hebben namelijk een fundamenteel ander belang dan educatie, namelijk klantenbinding”, stelt Meike Rijksen, campagneleider bij foodwatch. “Uit ons onderzoek blijkt dat 85% van de kinderproducten onverantwoord is in Nederlandse supermarkten. Als de voedselindustrie het zo goed voor heeft met onze kinderen, laat ze daar dan iets aan veranderen. Deze industrie moet simpelweg uit onze scholen blijven.”
foodwatch roept mensen op om via een e-mailactie het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap te vragen om voedselbedrijven en hun reclame uit scholen te weren. Meedoen kan via de website van foodwatch.
Vind jij ook dat kinderen beschermd moeten worden tegen deze vorm van kindermarketing?
