Obesitas en reclame: een gewichtig onderwerp

Wie kent ze niet, de gratis tijdschriften die je bij de vele supermarkten krijgt met allemaal lekkere recepten, heel veel tips en vooral veel reclame van nieuwe en ‘gezonde’ producten. Pagina groot worden ze aangeprezen en lokken je als het ware naar de winkel om het product te kopen en te proberen. Om het vervolgens heel enthousiast door te vertellen aan de buurvrouw, vriendin, collega en de rest. Wat er echter niet in deze advertenties staat zijn de ingrediënten en de voedingswaarden. Wel staat er het ‘Ik kies bewust’-logo bij (of een ander logo) en denken heel veel mensen dat het daarom wel gezond moet zijn. Vaak is het een product waar met nog grotere letters ‘light’ op staat dus “dan kun je er toch niet dik van worden?” En als je dan die grote M een keer ziet is een kipburger toch ook een gezond alternatief voor een keer, want kip is immers toch mager vlees?

Misleidende reclame

Door de vele advertenties en reclames van deze producten gaan we deze producten massaal kopen en denken dat we goed bezig zijn maar niets is minder waar. Wie deze producten goed onder de loep neemt ziet al gauw dat er bijvoorbeeld minder vet in zit maar wel 6 keer zoveel suiker! Of men denkt: “het is light, dus ik mag wat meer“. En een ovensnack daar zit toch veel minder vet in dus dat kan geen kwaad. Zo zijn er nog talloze voorbeelden.

Obesitas en reclame: een verband

Er zijn onderzoeken (bron: cross sectioneel Amerikaans onderzoek Outdoor advertising, obesity, and soda consumption) die lijken aan te tonen dat er wel degelijk een verband is tussen al die reclame en obesitas. De leeftijdscategorie van dit onderzoek was 18 tot 98 jaar. In dit onderzoek was al aangetoond dat de verschillende omgevingsfactoren invloed hebben op overgewicht, zoals tijdschriften en televisie. Ze gingen nog een stapje verder en onderzochten ook of de buitenreclames van invloed waren. Alle gegevens werden verzameld uit telefonische enquêtes  en al gauw zag men dat er ook een verband is tussen de buitenreclames en overgewicht bij de inwoners. Wel zijn er aan dit soort onderzoeken beperkingen, omdat je nooit precies kunt bepalen wie deze advertenties hebben beïnvloed om ook daadwerkelijk te gaan eten en waar je de reclames bent tegengekomen en in welke gemoedstoestand (op weg naar je werk, school, emotionele buien). Sommige mensen zijn in bepaalde emotionele buien namelijke vatbaarder voor verleidingen dan anderen.

Blind vertrouwen

De laatste tijd is er veel te doen over reclame over voeding , vooral bij de jongere doelgroep (zie ook het artikel ‘Kindermarketing: de invloed van Spongebob en consorten‘). De media dragen een grote verantwoording bij het verstrekken van informatie en voorlichting over voeding maar ook het stukje bewustwording. Velen denken nog altijd dat ze de media volledig kunnen vertrouwen want als er gezegd wordt dat light gezond is dan is dat toch ook zo? Terwijl het eigenlijk niet zo is, maar als dat verteld wordt gaan mensen het product niet meer kopen en dan lijdt de fabrikant verlies. Daarbij is het ook nog eens zo dat er veel meer naar kant-en-klare maaltijden gegrepen wordt, omdat het niet alleen gezond is (want dat staat erop), maar ook lekker makkelijk. Maar wie de etiketten leest, ziet dat het vaak helemaal niet zo gezond is als men denkt. Hier wordt echter niet de tijd of moeite voor genomen, met als gevolg dat ze deze producten blijven kopen en zo ongemerkt toch veel ongezonde calorieën binnen krijgen wat resulteert in overgewicht of zelfs obesitas. Een verontrustende ontwikkeling!

Waar ligt de verantwoordelijkheid?

Mijn conclusie na het nodige gelezen te hebben is dat de reclames  zeker een hele grote rol spelen in hetgeen we kopen en voornamelijk de impuls aankopen. Maar het is ook zo dat we nog altijd zelf degene zijn die het product kopen en nuttigen dus, de gevolgen van overgewicht draag je uiteindelijk zelf. Wel ben ik van mening, en ik denk velen met mij, dat de reclames absoluut een vertrouwelijke bron zouden moeten zijn en ons dus niet zouden mogen misleiden met allerlei kreten. Maar daarin hebben we helaas nog een lange weg te gaan…

Bij wie ligt volgens jou de verantwoordelijkheid?