Als je aan superfoods denkt, dan zijn dat vaak Goji bessen, chiazaad, tarwegras, hennepzaad, kokos, etc. Maar superfood hoeft zeker niet alleen uit exotische landen te komen. Ook in Nederland hebben wij ons eigen superfood. Neem nou de zwarte bes, die vooral in loofbossen te vinden is. Het is een lekkere en vooral gezonde vrucht met heel veel geneeskracht.
De zwarte bes stimuleert de doorbloeding en versterkt het immuunsysteem, waardoor we minder ziek en verkouden worden. Daarnaast werken zwarte bessen vochtafdrijvend en zijn ze goed voor de stofwisseling.
De Zwarte Superbes
In 1712 was het sap van de zwarte bes (Ribes nigrum) al bekend als een levenselixer. Het werd verkocht als middel voor allerlei kwalen. Niet alleen de bessen werden gebruikt, maar ook de bladeren, knoppen en bloemen van de plant. Men beweerde dat als je dit levenselixer dagelijks dronk een heel lang leven zou lijden. Het stond garant voor een eeuwige jeugd.
Maar deze plant werd ook gebruikt bij de doctoren en kwakzalvers als medicinale plant. Het verminderde reumaklachten, zuiverde de lever en nieren. Stimuleerde de alvleesklier en gaf de mensen met astma meer lucht. Als je het benauwd had legde je een kompres op de borst. Deze kompressen werden tevens ingezet bij eczeem, huidziekten, abcessen. De bloemen werden gekneusd en op wonden en netelroos gelegd. En ook is het sap goed tegen ontstekingen in het spijsverteringskanaal.
Het is dan ook niet vreemd dat de zwarte bes bij verschillende onderzoeken (SCR Institute) hoog op de lijst staan van de gezondste superfoods. De bes zou zelfs gezonder zijn dan de goji bes. Andere vruchten die hoog scoren zijn de framboos, blauwe bes, aardbei en de granaatappel.
In zwarte bessen zitten heel veel antioxidanten. Deze beschermen ons lichaam tegen schadelijke invloeden (vrije radicalen). Hoe donkerder het fruit, hoe meer antioxidanten er in zitten. Zo worden er nog steeds tincturen en crèmes gemaakt met als basis zwarte bessen.
Voedingsstoffen van de zwarte bes
In zwarte bessen zitten veel vitaminen en mineralen zoals:
- Vitamine B1
- Vitamine B2
- Vitamine B5
- Vitamine B6
- Vitamine E
- Vitamine C
- Calcium
- Magnesium
- Kalium
- Fosfor
- IJzer
- Polyfenolen
- Anthocyaninen
- Chrysanthemine
- antirrhinine
- tulipanine
- myrtilline
De blaadjes
Thee zetten van de blaadjes van de zwarte bessenstruik helpt tegen misselijkheid, darmklachten, verkoudheid en keelpijn. Maar ook gorgelen met koude thee is goed tegen ontstoken keelamandelen. Gekneusde blaadjes werken verkoelend op een verbrande huid.
De zaadjes
De blaadjes bevatten de essentiële vetzuur Alfa-linoleenzuur. Dit is een omega 3 vetzuur en is in ons lichaam onmisbaar. Zo is het goed voor onze ogen, hersenen, hart en gehoor. Ook zit er in de zaadjes gamma-linoleenzuur en dit werkt vaatverwijdend, bloeddrukverlagend, trombose remmend.
De bloemknoppen
De knoppen zijn zeer krachtig. Deze worden vaak gebruikt in tonicums en bied een goede ondersteuning bij allergische reacties, hoofpijnen, netelroos, eczeem, hooikoorts en leveraandoeningen.
Zwarte bessen in de keuken
De zwarte bes is lekker zoet als hij goed rijp is en kan op vele manieren gebruikt worden in de keuken. Zo kun je ze pureren en mengen met honing/dadelstroop/rijststroop /kokosbloesemsuiker voor een snelle jam, bijvoorbeeld om op een pannenkoek te smeren. Maar ook over eigengemaakt ijs is het een lekkernij. En wat dacht je van een zomerse vruchtensalade? Doe in een smoothie ook eens een handvol zwarte bessen. Zo zijn er allerlei mogelijkheden te bedenken waarin we de zwarte bes kunnen verwerken. Tot slot hieronder nog een aantal recepten.
Recept: Zwarte bessenbrood
Dit heb je nodig:
- 350 gram meel (amandelmeel maakt het zoeter)
- 1 tl bakpoeder
- 1 zakje gist
- 50 gram biologische roomboter, in kleine blokjes
- 100 gram kokosbloesemsuiker
- 200 gram zwarte bessen
- 3 el fijngehakte verse munt
- 150 ml vers geperste sinaasappelsap
Zo maak jet het brood klaar:
- Verwarm de oven voor op 180 graden.
- Vet een broodvorm in en bedek hem met bakpapier.
- Zeef het meel, gist en de bakpoeder boven een kom.
- Wrijf met je vingertoppen de blokjes roomboter erdoor tot er fijne kruimels ontstaan.
- Roer de kokosbloesemsuiker erdoor en maak in het midden een kuiltje.
- Doe de zwarte bessen en de munt in het kuiltje in het meelmengsel en giet er ook wat sinaasappelsap in. Giet er niet teveel ineens bij.
- Meng de droge ingrediënten langzaam met de vloeistof tot alles goed is gemengd. Het deeg moet zacht en soepel zijn, voeg anders nog een beetje sinaasappelsap toe.
- Doe het deeg in de voorbereide broodvorm en strijk het glad.
- Laat het deeg met een schone theedoek erover zeker 50 minuten op een koele plaats staan.
- Bak het brood circa 1¼ uur of tot het gerezen en mooi bruin is en stevig aanvoelt.
- Laat het brood in de vorm afkoelen gedurende 5 minuten en leg het dan op een rooster om verder af te koelen.
Dit brood kan overigens ook heel goed in een broodbakmachine gebakken worden.
Recept: Zwarte bessen sorbetijs
Dit heb je nodig:
- 500 gram zwarte bessen
- 350 dl water
- 1 eiwit
- 150 gram kokosbloesemsuiker
- Eventueel een ijsmachine
Zo maak je het ijs klaar:
- Was de bessen en laat ze 5 minuten afgedekt sudderen in 1,5 dl water. Kijk of het fruit na 5 minuten zacht is, laat het anders nog een paar minuten sudderen.
- Als de puree afgekoeld is pureer je het met de staafmixer. Heb je geen staafmixer of keukenmachine, dan kan het ook boven een kom: wrijf de bessen met een lepel door de zeef. Vind je dat er teveel pitjes in de puree zitten, wrijf de puree ook nog eens met een lepel door de zeef.
- Breng in een schone pan het resterende water met de suiker/stroop aan de kook en los de suiker al roerend op.
- Schenk de stroop in een schaal en laat het afkoelen.
- Meng de bessenpuree met de suikerstroop.
- Klop het eiwit stijf en roer de bessenpuree met de suikerstroop er voorzichtig doorheen.
- Bij een ijsmachine laat je het ijs draaien totdat het stevig is. Maar zonder ijsmachine zet je het in de vriezer en roer je het in het begin elk halfuur even om zodat er geen ijskristallen gaan vormen.
Drankje tegen keelpijn en verkoudheid
Dit heb je nodig:
- 1 el kokosbloesemsuiker
- 6 dl kokendheet water
- 4 takjes munt
- 150 g zwarte bessen, vers of diepvries.
- Prak de bessen.
- Laat de suiker oplossen in het hete water en voeg dan de munt en de bessen toe.
- Laat het 5 minuten trekken, zeef het eventueel en drink het warm op.
Schrijf je nu in voor de SuperFood Week
Wil jij ook meer weten over superfoods, wat ze kunnen doen voor je gezondheid, hoe je ze kunt gebruiken en nog veel meer? Schrijf je dan nu met onderstaand formulier in voor de gratis SuperFood Week!
Eet jij graag zwarte bessen?
Rianne
op 19 Jul 2014Marianne Lucardie
op 22 Sep 2014T. Maring
op 02 Jul 2016Arianne
op 12 Jul 2016Jolandevanluijk
op 15 Jul 2016Gerda
op 02 Jul 2018Hilde
op 26 Jun 2019Margaret Willems
op 09 Jul 2020Anita
op 16 Jul 2021