Koken vind ik heerlijk, ik sta graag uren in de keuken. Omringd door gezellige potjes met geurende kruiden kan ik me helemaal uit leven. Ik gebruik graag en vaak verse kruiden, omdat ik zelf vind dat de smaken veel beter tot uiting komen dan bij gedroogde kruiden. Zo doen selderijblaadjes het erg goed in een pan nasi en zelfgemaakte pesto smaakt toch net beter dan de kant-en-klaar variant. Dus de potjes gedroogde varianten de deur uit en ga aan de slag met je eigen mini kruidentuin!
Mini kruidentuin
Na een aantal keer met potjes binnen op de vensterbank gewerkt te hebben, heb ik nu in de tuin 2 grote specie kuipen staan. In de ene staat een mini appelboom en daar komen nog de tomaten en komkommers bij en in de andere staan mijn kruiden onder andere peterselie, bieslook, tijm, oregano en salie. Daarnaast nog een grote bak met aardbeienplantjes, speciaal voor de kinderen. Die eten ze zo van de struik af, ook met de andere fruit en groenten die ik plant. Dus meteen een leuk idee om kinderen aan het groenten eten te krijgen! Heb je weinig plek, maar wel een balkon, plant ze dan in een langwerpige bak of in een aantal potten. Als je ze in de keuken zet houden ze zich niet zo lang, al staat het wel erg gezellig uiteraard. Bieslook en basilicum kun je wel in de keuken zetten, die kunnen wat hebben. Maar voor de rest is het al gauw te warm.
Tip: laat bij bieslook het plastic iets hoger zitten, dan blijft het plantje fijn in model. Velen houden niet van plastic, dan kun je er ook een leuk lint of keukentouw omdoen.
Verse kruiden kopen en bewaren
Wat je ook kunt doen is losse bosjes kopen en fijngehakt bewaren in de vriezer. Dit werkt het beste bij kruiden als peterselie, dille, koriander, bieslook en lavas. Minder goed bij rozemarijn en tijm. Basilicum laat zich evenmin goed invriezen, de blaadjes worden zwart en gaan anijsachtig ruiken.
Knip of hak de kruiden fijn (ik knip ze meestal fijn) en doe ze in kleine plastic doosjes.Plak er een etiketje op met de naam van het kruid, dan weet je precies wat erin zit.
Koken met verse kruiden
Gebruik niet teveel verse kruiden. Een paar blaadjes zijn vaak al genoeg om je gerecht op smaak te brengen. Handig is ook nog deze ‘formule’: ¼ theelepel gedroogde kruiden (poeder) = 1 theelepel gedroogde kruiden (snippers ) = 3 theelepels verse kruiden.
Belangrijk is ook het moment van toevoegen van de kruiden en dat is weer afhankelijk van de eigenschappen van het kruid. Kruiden met harde blaadjes, zoals tijm, laurier, salie en rozemarijn hebben tijd en warmte nodig om hun smaak af te geven. Deze voeg je dan al aan het begin van het kookproces toe. Kruiden met zachte blaadjes zoals peterselie, bieslook, koriander, dragon, dille en basilicum geven snel hun smaak af en kun je het beste op het eind van het kookproces toevoegen, of vlak voor het opdienen. Te lang verhitten of meekoken leidt bij deze kruiden tot smaakverlies.
Ik zal een aantal kruiden kort toelichten:
- Basilicum. Je kunt de blaadjes en de steeltjes gebruiken. Laat de blaadjes niet te lang meekoken, anders verdwijnt het aroma. Voeg ze pas toe op het einde van de bereiding. Lekker in onder andere vis- en vleesschotels, zuiderse gerechten en salades, tomaat, gestoomde groenten als courgette en aubergine. En uiteraard in de pesto. Basilicum verlicht ook hoofdpijn en krampen en helpt bij slaapstoornissen.
- Dille. Voeg de fijngehakte dille net voor het serveren toe aan je gerecht. Zo komen de smaak en het aroma tot hun recht. Lekker in: visschotels, bij scampi’s en zalm, bij kip, in salades en bij groenten zoals wortels en courgette. Dille gaat ook goed samen met zure ingrediënten als azijn, yoghurt en zure room. Dille heeft een kalmerende werking en is goed voor de spijsvertering.
- Bieslook. Snijd de bieslook fijn met een scherp mes of een schaar. Verwarm niet op een te hoge temperatuur, anders gaat een groot deel van de smaak verloren. Lekker in: soepen, sauzen, dressings, salades, aardappel- en eiergerechten. Bieslook gaat ook goed samen met kalfsvlees en gevogelte. Bieslook is goed voor je immuunsysteem door het hoge gehalte aan vitamine C. Het is ook een goede bron van de vitamines A en B.
- Tijm. Dit is een echt stoofkruid en kun je, net als de gedroogde variant, mee laten koken. Gebruik liever hele tijmblaadjes, voor meer aroma. Lekker in: ragouts, tomatensauzen en groenteschotels met tomaat, aubergine, champignons en paprika. Ook heerlijk bij gegrild vlees, vis en eieren. Tijm is goed voor de luchtwegen: drink thee van tijm als je verkouden bent en veel moet hoesten.
- Rozemarijn. Je kunt rozemarijn, vers of gedroogd, gewoon mee laten koken, de smaak wordt alleen maar beter. Gebruik het wel met mate, want de doordringende smaak overheerst snel andere ingrediënten. Lekker in: stoofschotels, marinades, soepen, pasta, bij lamsvlees en kip, en dit zowel vers als gedroogd. Ook heerlijk bij vette vissoorten (zalm, paling), aardappelen, groenten (bonen, spinazie, tomaten) en wildgerechten. Rozemarijn helpt bij een opgeblazen gevoel en als thee verlicht het ook hoofdpijn en gaat vermoeidheid tegen.
- Oregano. Verse oregano voeg je pas op het einde van de bereiding toe. Gedroogde oregano kun je laten meekoken. Lekker in: Tomatenschotels, pizza’s, bij gegrilde groenten, in pastagerechten en rijstschotels. Oregano geeft een aparte smaak aan gevogelte en is een ideaal kruid om een marinade van te maken. Heeft een positief effect op je spijsvertering en bij buikkrampen.
Recept: Verse groene pesto
Tot slot verraad ik jullie mijn recept voor groene Pesto.
Dit heb je nodig:
- 1 potje verse basilicum
- olijfolie*
- 2 teentjes knoflook
- een handje Parmezaanse kaas
- een handje pijnboompitten
- versgemalen peper en zout
* Let op met de olie, ik voeg het stapsgewijs toe zodat het niet te nat en niet te droog is.
Zo maak je de pesto klaar:
- Knip de basilicum met takjes en al af en hak ze in een multihakker fijn met een scheutje olie.
- Doe de knoflook erbij en hak verder.
- Intussen rooster je de pijnboompitten kort en laat ze afkoelen.
- Voeg dan bij de pesto de Parmezaanse kaas toe. Wordt het mengsel te stijf doe er dan olie bij.
- Tot slot de pijnboompitten toevoegen en mixen tot het een smeuïg geheel is.
- Breng op smaak met peper en zout.
- Doe het geheel in een glazen potje en schenk er als laatste nog een klein laagje olie op. Let op: voor gebruik wel steeds even roeren.
Gebruik jij verse kruiden in de keuken?
M.Brands
op 09 Apr 2014Ingrid van 't Kruidenhofke
op 30 Apr 2014Clarie
op 03 Sep 2016Bo Vervoort
op 14 Sep 2016